İneklerde anovulasyon/anöstrus olgularının sağaltımı
- Dengeli enerji alımı – geçiş dönemi ve erken laktasyon sırasında uygun besleme.
- Hormonal sağaltım – enerji miktarının arttırılması veya emzirmenin azaltılması östrus stimulasyonu için yardımcıdır.
Mümkünse sağaltım anovulasyonun tipine uygun olmalıdır:
- Suböstrus
- Folliküler gelişimle birlikte anovulasyon
- Folliküler gelişimle birlikte anovulasyon
- Sütçü inekler
- Etçi inekler
Suböstrus
Östrusların doğru teşhis edilmesi önemlidir:
- yeterli gözlem zamanı
- sık gözlem
- gebelerin kolay identifikasyonu
- fertilite kayıtlarının iyi tutulması
- süt progesteron kitlerinin kullanımı
Prostaglandin uygulaması ile östrus ve ovülasyon denetlenirken, gonadotrophin-releasing hormon veya progestagenler östrus teşhisinde karşılaşılan bazı sıkıntıları ortadan kaldırarak çiftçinin sınırlı bir zaman aralığında östrusları belirlemesini kolaylaştırır. Ayrıntılı bilgi için Östrusların denetlenmesine bakınız.
Follikül gelişiminin ileri dereceye ulaştığı anovulasyon durumu
Bu durumda ovaryum üzerindeki folliküller yeterli LH reseptörüne sahip olmadığı için GnRH uygulamasının bir yararı olmaz.
Beslenmenin iyileştirilmesiyle birlikte FSH/PMSG uygulaması follikül gelişimini arttırır
- PMSG (Folligon):
– 500-850 iu bos taurus ve melezi inek için
– 300-350 iu bos indicus inek için - Folliküler gelişim arttırıldıktan sonra dominant follikülün olgunlaşması ve uyarmak için GnRH (Receptal; 2.5-5 ml) uygulanabilir.
- İlk östrusta tohumlama veya ST yapılmaz
Folliküler gelişimle birlikte anovulasyon
Sütçü inekler
- Ovsynch protokolü
– GnRH stimulasyonu + ovulasyon indüksiyonu.
Protokol için tıklayın - Modifiye Ovsynch protokolü – ikinci GnRH yerine hCG yapılır (Chorulon; 1.500 IU).
Bir çok anovulatorik sütçü inekte, yeterli büyüklükte ve ovulatorik kapasitede follikül bulunduğu halde LH piki oluşmadığı için basit veya modifiye Ovsynch protokolü ile başarılı bir tedavi sağlanabilir.
Etçi inekler
Etçi ineklerde enerji durumunun iyileştirilmesi ve/veya emzirmenin kesilmesi LH salınımını arttırır ve beraberinde progestagen tedavisi ilk ovulasyon aralığını kısaltır.
- Progestagen tedavisi (Crestar + Folligon)
LH salınımını arttırır ve ovulasyondan sonra normal luteal fonksiyonu sağlar.